Pedagogisch documenteren

Pedagogisch documenteren heeft zijn wortels in Noord-Italië. Het is een manier om te werken aan kwaliteit, te reflecteren over het professionele handelen in de kinderopvang en hierover te communiceren. Een hele mond vol. 

In dit traject ontdek je wat het concreet betekent voor de samenwerking en het overleg in team, je gesprekken met ouders en je contacten met kinderen. 

•  Je wordt vaardiger in het zichtbaar en bespreekbaar maken van de visie en praktijk in jouw organisatie. Je gebruikt daarvoor foto’s, observaties, werkstukken van kinderen, uitspraken, … 

•  Je komt meer te weten over de methodiek van ‘kijken, luisteren en inspelen’ en hoe je hiermee concreet aan de slag gaat. 

•  Je krijgt heel wat tips over en kan oefenen in het verzamelen van documentatiemateriaal, het maken van fotocollages en boekjes, het uitwisselen met ouders, het opzetten van teambesprekingen aan de hand van foto’s, … 

•  Je wordt aangezet om te experimenteren in je eigen praktijk en die praktijkervaringen bespreken we grondig na. 

Verschillende methodieken worden ingezet: bespreken van beeldmateriaal en praktijkvoorbeelden, informatieoverdracht, leergesprekken, uitwisselingsmethodieken, oefenen met de pedagogische cirkel van ‘kijken, luisteren en inspelen’, eigen documentatiemateriaal verwerken, analyse van eigen praktijk, …

We willen hier vooral benadrukken dat de vorming concreet wordt vormgegeven op maat van het team.

We gebruiken o.a. ook de methodieken ontwikkeld in het project Trofee Pedagogisch Documenteren.

Na een korte introductie over de verschillende aspecten van pedagogisch documenteren analyseren we samen met het team waar ze reeds op inzetten, waarin ze willen verdiepen, wat concrete leervragen en wensen voor de toekomst zijn, … 

Op basis van die analyse bepalen we samen het concrete programma en op welk aspect van documenteren we verder zullen inzoomen, zoals:

•  Observeren en verzamelen van documentatiemateriaal

•  Interpreteren van observaties en reflecteren

•  Inspelen en bijsturen van de eigen praktijk op basis van wat we leren  door te reflecteren met het documentatiemateriaal,

•  Verwerken van documentatie 

•  Delen van documentatie met ouders, kinderen, externen

Leerdoelstellingen die we naar voor schuiven zijn de volgende: 

•  Inzicht in de verschillende mogelijkheden van pedagogisch documenteren voor kinderen, ouders en team

•  Vaardiger worden in de verschillende aspecten van pedagogisch documenteren (observeren en verzamelen van documentatiemateriaal, interpreteren van observaties en reflecteren, inspelen, verwerken van documentatie en delen met ouders, kinderen, externen)

•  Visie vormen over pedagogisch documenteren in de eigen werking, een actieplan maken voor de eigen praktijk

De vorming baseert zich inhoudelijk grotendeels op volgende publicatie waaraan VCOK meewerkte: Malavasi, L. & Zoccatelli, B. (2013), Documenteren voor jonge kinderen. Amsterdam: SWP.